به گزارش تحریریه، اندیشکده الناطور اردن که در زمینه مسائل سیاسی، نظامی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی پژوهش هایی را انجام می دهد در گزارشی به قلم  «راسم عبیدات» تحلیلگر فلسطینی نوشت: امضای توافق فراگیر ۲۵ ساله میان ایران و چین با ابعاد اقتصادی، نظامی و سیاسی که روز شنبه از سوی وزیران امور خارجه ایران و چین صورت گرفت از نتایج قدرت اقتصادی بالای چین است که در حال شکوفایی است و به سرعت در حال تبدیل شدن به قدرت اقتصادی نخست جهان است. همچنین این توافق از آثار قدرت بالای ایران در زمینه انرژی، شکوفایی علمی و پویایی صنایع است. همچنین سیاست چماقداری، محاصره و اعمال تحریم ها از سوی دولت سابق آمریکا علیه چین، روسیه، ایران، ونزوئلا، کره شمالی در امضای این توافق راهبردی نقش بزرگی بازی کرده است.

به نوشته اندیشکده الناطور اردن، آمریکا هنوز هم ادعا می کند که می تواند سرنوشت جهان را در کنترل خود داشته باشد. این کشور هنوز هم حجم تحولات گسترده در جهان و منطقه را درک نکرده است. دولت سابق آمریکا تحریم های گسترده ای را علیه چین اعمال کرد. او در راستای محاصره روسیه عمل کرد و در سال ۲۰۱۸ میلادی از توافق هسته ای ایران خارج شد و تحریم هایی را علیه ایران اعمال کرد که شامل ابعاد انسانی هم می شد و مانع از دستیابی ایران به ابزارها و تجهیزات لازم برای مقابله کرونا شد. دولت سابق آمریکا با کشور ونزوئلا هم اینگونه رفتار کرد و تنها به تحریم های اقتصادی علیه ونزوئلا بسنده نکرد، بلکه از طریق مزدوران داخلی و خارجی برای تغییر نظام در این کشور تلاش کرد.

در بخشی از گزارش اندیشکده الناطور می خوانیم: آشکار است که این توافق فراگیر میان دو کشور ایران و چین سیلی محکمی را به صورت آمریکا نواخته است. این توافق تنها در راستای مقابله با تحریم های آمریکا و عمل برای شکست تحریم ها صورت نگرفته است. بلکه این توافق فراتر از این موضوع است و چین متعهد به حفظ منافع خود و حمایت امنیتی و نظامی از منافع خود در ایران شده است. این نشان می دهد که قدرت اقتصادی بزرگ چین، زمینه را برای تبدیل شدن این کشور به قدرت نخست جهانی فراهم کرده است. چین به واسطه آن به قدرت نظامی و سیاسی تبدیل می شود که منافع آمریکا را تهدید خواهد کرد. این کشور با حضور در بنادر دریایی زمام امور راه های دریایی و تجارت بین المللی را به کنترل خود در خواهد آورد.

به نوشته اندیشکده اردنی، این توافق ژئوپلتیک میان دو کشور که در آینده روسیه، کره شمالی و نزوئلا و سپس سوریه، یمن، لبنان و عراق هم به آن ملحق خواهند شد می تواند مرکز (قلب) اوراسیا را بر روی نفوذ و دخالت آمریکا ببندد. 

در بخشی از این گزارش آمده است: چین نیاز گسترده ای به منابع انرژی دارد. این کشور به بازارهای گسترده ای برای فروش کالاهای خود نیاز دارد. این موضوع سبب شده است که چین برای همکاری با ایران که منابع انرژی چین را تامین می کند و بازار بزرگی برای کالاهای چینی است، تلاش کند. همچنین ایران در مسیر زمینی طرح راهبردی فرا قاره ای «یک جاده و یک کمربند» قرار گرفته است. تهران هم این توافق را فراتر از مقابله با شکست تحریم های آمریکا می داند. این توافق می تواند جایگاه ژئوپلتیک و نفود و حضور ایران را در منطقه افزایش دهد.

برپایه این توافق چین در عرصه های مختلف اقتصادی این که شامل بنادر، راه آهن، صرافی ها، ارتباطات، فناوری اطلاعات، کشاورزی، آب، آموزش، زیر ساخت ها است بیش از ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری می کند. موضوع مهم این است در تجارت میان دو کشور از ارزهای ملی دو کشور استفاده خواهد شد و به جای سیستم مالی آمریکایی و اروپاییT سیستم مالی دیگری جایگزین خواهد شد. این همان موضوعی است که «لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه هم بر آن تاکید کرده است.

اندیشکده الناطور افزود: تهران به خوبی از تنش و رقابت آمریکا بر روی منافع و نفوذ به خوبی استفاده کرده و به یقین رسیده است که آمریکا که ۴۰ سال است که تحریم هایی را علیه ایران تحمیل می کند دیگر رهبر و ژاندارم جهان نیست و نقش و حضور و نفوذ آن در عرصه جهانی و منطقه ای در حال کاسته شدن است. همچنین تهران دیگر به اتحادیه اروپا و وعده های آن مبنی بر اینکه برای ایجاد سازوکار مالی و تجاری که صدور نفت ایران و تعامل مالی آن با بانک مرکزی را تضمین می کند، اعتمادی ندارد.  بلکه تهران این موضوع را درک کرده است که اتحادیه اروپا در کنار واشنگتن در اعمال تحریم ها علیه ایران ایستاده است. 

آمریکا پس از توافق راهبردی ایران و چین خود را در برابر چالش واقعی خواهد دید. اگر این کشور بر موضع خود در عدم بازگشت به توافق هسته ای که تل آویو و برخی کشورهای خلیج فارس و در راس آنها عربستان این کشور را به آن به مسیر سوق می دهند، پافشاری کند این موضوع ایران را به در پیش گرفتن موضع سخت تری وارد خواهد کرد . از این رو، دیده می شود که دولت آمریکا در حال انعطاف نشان دادن است و خود را برای بازگشت بدون پیش شرط به توافق هسته ای ایران آماده کرده است. اما موضع و درخواست تهران درباره رفع تحریم و پایان دادن به همه تحریم ها پیش از توافق هسته ای تغییر ناپذیر است.

اندیشکده الناطور در بخش پایانی گزارش خود آورد: هر روزی که سپری می شود به سود دولت آمریکا نیست. ایران در خردادماه آینده شاهد انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود. موضع تهران تندتر خواهد شد. توافق چین و ایران و حجم سرمایه گذاری های چین در ایران و قدرت ایران برای صادرات نفت خود به چین که روزانه به میلیون ها بشکه نفت نیاز دارد می تواند اثار تحریم های آمریکا را از بین ببرد و ایران از این طریق می تواند حضور خود را در منطقه افزایش دهد و این موضوع سبب شود که آمریکا نفوذ خود را در میان همپیمانان منطقه ای خود از دست بدهد.

پایان/